ENOTHTA 14. Πάσχα

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ   

     ΑΠΑΝΤΑ   

ΤΑ ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΑ     ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ 

Πάτησε στην  εικόνα

ΠΗΓΗ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

_______________

_______________

Ανάλυση του μαθήματος

©arnos

Πάτησε στην εικόνα

     ΠΗΓΗ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

_______________

_______________

Ποίηση: Διονύσιος Σολωμός

«ξημερώματα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα, δίκαια ἡ κριτικὴ τὸ θεώρησε

ὡς τὴν πιὸ ἄρτια ἀπόδοσι τῆς μεγάλης γιορτῆς τῶν ὁρθοδόξων στὴ νεοελληνική ποίησι.»

.............................................................................................

_______________

_______________

Ο ΛΑΜΠΡΟΣ

Η ημέρα της Λαμπρής

1.

Καθαρώτατον ήλιο επρομηνούσε
Της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,
Σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε
Τ’ ουρανού σε κανένα από τα μέρη∙
Και από ’κει κινημένο αργοφυσούσε
Τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ’ αέρι,
Που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:
Γλυκειά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα.

2.

Χριστός Ανέστη! Νέοι, γέροι και κόρες,
Όλοι, μικροί μεγάλοι, ετοιμαστήτε∙
Μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες
Με το φως της χαράς συμμαζωχτήτε∙
Ανοίξτε αγκαλιές ειρηνοφόρες
Ομπροστά στους Αγίους και φιληθήτε∙
Φιληθήτε γλυκά χείλη με χείλη,
Πέστε: Χριστός Ανέστη, εχθροί και φίλοι.

Δάφνες εις κάθε πλάκα έχουν οι τάφοι.
Και βρέφη ωραία στην αγκαλιά οι μανάδες∙
Γλυκόφωνα κοιτώντας τες ζωγραφι-
σμένες εικόνες, ψάλλουνε οι ψαλτάδες∙
Λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι,
Από το φως που χύνουνε οι λαμπάδες∙
Κάθε πρόσωπο λάμπει απ’ τ’ αγιοκέρι,
Οπού κρατούνε οι Χριστιανοί στο χέρι.

XXII.

Βγαίνει, γιατί στα σωθικά του ανάφτει,
Και για πρώτο απαντά τον νεκροθάφτη.

XXIII.

Κανείς δεν του μιλεί, και δεν του δίνει
Το φιλί το γλυκό που φέρνει ειρήνη.

XXIV.

Πάντα χτυπάει, σαν νάλπιζε εκεί κάτω
Ν’ αγροικηθή στης κόλασης τον πάτο.

Σημείωση: Μέρος του αποσπάσματος εδημοσιεύτηκε το 1853 στο έργο του Γρασσέτη «Grammatica della lingua greca moderna seguita da un dialogo sopra la lingua e da un discorso sulla metrica». Αναδημοσιεύτηκε η πρώτη στροφή στην έκδ. Ρωσσολίμου και ολόκληρο αναδημοσιεύτηκε στην έκδ. Τερζάκη απ’ όπου το παίρνουμε.

Πηγή: Διονυσίου Σολωμού άπαντα τα ευρισκόμενα ελληνικά ποιήματα με τον διάλογον και τα προλεγόμενα του Ιακώβου Πολυλά (εκδόσεις Δαμιανού, Αθήναι (στο βιβλίο δεν αναφέρεται το έτος έκδοσης)

_______________

_______________

Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ

Ποίηση: Διονύσιος Σολωμός

«ξημερώματα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα, δίκαια ἡ κριτικὴ τὸ θεώρησε

ὡς τὴν πιὸ ἄρτια ἀπόδοσι τῆς μεγάλης γιορτῆς τῶν ὁρθοδόξων στὴ νεοελληνική ποίησι.»

ΑΝΑΛΥΣΗ - ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το ποίημα “Η ημέρα της Λαμπρής” είναι ένα λυρικό απόσπασμα από το εκτενές ποίημα του Διονύσιου Σολωμού ο “Λάμπρος”. Το ποίημα του αυτό, όπως όλα τα μεγάλα του έργα («Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», «Κρητικός», «Πόρφυρας»), έμεινε ατελείωτο, γιατί δεν πρόλαβε να το τελειώσει. `Αρχισε τη συγγραφή του στη Ζάκυνθο το 1826 και τη συνέχισε αργότερα στην Κέρκυρα, χωρίς όμως να κατορθώσει την ολοκλήρωση της. Το ποίημα “Η ημέρα της Λαμπρής” είναι ένα ρομαντικό και λυρικό ποίημα και είναι γραμμένο στη δημοτική γλώσσα.

2. ΝΟΗΜΑ

Η ημέρα της Λαμπρής φαινόταν από το πρωί ότι θα είναι καλή. Τη μέρα αυτή ακόμα και η φύση είναι όμορφη. Ο ουρανός είναι καταγάλανος, χωρίς σύννεφα. Ο ήλιος λάμπει ψηλά στον ξάστερο ουρανό. Το αεράκι φυσά γλυκά στα πρόσωπα των ανθρώπων και τα δροσίζει, δημιουργεί δηλαδή στα πρόσωπα αγαλλίαση και χαρά. Η φύση ολόκληρη ετοιμάζεται να γιορτάσει τη Λαμπρή. `Εχει ντυθεί στα γιορτινά της, έτσι που κάνει τη ζωή να φαίνεται γλυκιά, ενώ το θάνατο να φαίνεται δυστυχία.

Το “Χριστός ανέστη” θα ακουστεί σε λίγο και όλοι οι πιστοί πρέπει να μαζευτούν στις εκκλησίες για την ιερή αυτή στιγμή που δίνεται το `Αγιο φως και ψάλλεται το αναστάσιμο τροπάριο. Ο ποιητής προτρέπει τους πιστούς να αγκαλιαστούν μπροστά στις εικόνες των Αγίων και να ανταλλάξουν μεταξύ τους φιλιά αγάπης. Τους προτρέπει να πουν το “Χριστός ανέστη” όχι μόνο στους φίλους, αλλά και στους εχθρούς. Η μέρα της Αναστάσεως, είναι μέρα ειρήνης και αγάπης.

Ακόμα και οι τάφοι συμμετέχουν στη χαρά της Αναστάσεως και είναι στολισμένοι με δάφνες. Οι δάφνες είναι το φυτό της νίκης και του θριάμβου. Η Ανάσταση του Χριστού σημαίνει Ανάσταση των νεκρών, σημαίνει ήττα του θανάτου. Οι μανάδες κρατούν τα βρέφη τους στην αγκαλιά τους, οι ψάλτες ψάλλουν “γλυκόφωνα”. `Ολα μέσα στις εκκλησίες, άψυχα και έμψυχα, λάμπουν από το φως των λαμπάδων. Λάμπουν τα πρόσωπα των Χριστιανών, καθώς φωτίζονται από το άγιο φως των κεριών

3. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

• επρομηνούσε = προειδοποιούσε, προανάγγελε

• ύστερο = τελευταίο

• καταχνιά = ομίχλη

• κινημένο = ξεκινημένο

• συμμαζωχτείτε = συγκεντρωθείτε

4. ΕΝΟΤΗΤΕΣ

• 1η Ενότητα: Η πρώτη ενότητα του ποιήματος αποτελείται από την πρώτη στροφή, η οποία λειτουργεί και ως πρόλογος. Στην πρώτη ενότητα ο ποιητής δίνει μια υπέροχη περιγραφή της φύσης, η οποία ντύνεται στα γιορτινά της και βρίσκεται έτσι στην ύψιστη ωραιότητα της. Η ομορφιά της φύσης αντανακλάται πάνω στον άνθρωπο και τον κάνει ευτυχισμένο.

• 2η Ενότητα: Η δεύτερη ενότητα αποτελείται από τη δεύτερη και τρίτη στροφή του ποιήματος. Αυτές αποτελούν και το κύριο μέρος του ποιήματος. Σ’ αυτές τις δύο στροφές ο ποιητής περιγράφει την Ανάσταση μέσα σε μια Ορθόδοξη Εκκλησία.

5. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ

Η κεντρική ιδέα του ποιήματος είναι η ίδια η ιδέα της Ανάστασης μαζί με το μήνυμα της. Η ημέρα της Λαμπρής είναι μέρα χαρά και συμφιλίωσης, μέρα ειρήνης και αγάπης. Ακόμα η μέρα της Ανάστασης συμβολίζει την πίστη στη μέλλουσα και αιώνια ζωή των ψυχών.

ΠΗΓΗ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

_______________

_______________

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΟΛΩΜΟΥ

(1798 -1857)Γιος του άρχοντα Νικόλαου Σολωμού και μιας γυναίκας του λαού , της Αγγελικής Νίκλη. Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο . Σε ηλικία δέκα ετών φεύγει για την Ιταλία , όπου μένει σπουδάζοντας (στο λύκειο της Κρεμόνας και στο Πανεπιστήμιο της Παβίας ) δέκα χρόνια .Σπούδασε Νομικά αλλά στην πραγματικότητα ασχολήθηκε κυρίως με την λογοτεχνία και έγραψε κιόλας αξιόλογα ποιήματα στα Ιταλικά.Μαθήτευσε δίπλα στον Ούγκο Φόσκολο,ο οποίος ήταν μεγάλος ποιητή της εποχής,γεννημένος επίσης στη Ζάκυνθο....

Πάτησε στην εικόνα για την συνέχεια

ΠΗΓΗ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

_______________

_______________

Τραγούδια για την Μ. Εβδομάδα

Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής

Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας

_______________

_______________

ΠΑΣΧΑΛΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Από το διήγημα του Παντελή Καλιότσου
«Πασχαλινή Ιστορία»
Παραγωγή ΕΤ1
Σενάριο Σκηνοθεσία: Νίκος Βαρβέρης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Στάθης Γκοβας 
Μουσική: Γιώργος Κατσαρός 
Μοντάζ: Γιάννα Σπυροπούλου
Ηχολήπτης: Γιάννης Χαραλαμπίδης 
Παίζουν οι ηθοποιοί: Βαγγέλης Καζάν
Νίκη Τουλουπάκη Τάσος Προύσαλης
Σάββας Γεωργιάδης Μανώλης Βαμβακούσης 
και οι μικροί: Μαριγώ Ζαφείρη Κατερίνα Στεφάνου
Μάκης Στεφάνου Βασίλης Κούμης

«Πασχαλινή ιστορία» είναι ένα από τα πέντε διηγήματα της συλλογής Η μύγα, στα οποία ο συγγραφέας σχολιάζει καθημερινά κοινωνικά θέματα. Στο συγκεκριμένο διήγημα παρουσιάζει το διχασμό του ήρωά του· τα φιλοζωικά του αισθήματα νικούν το πασχαλινό έθιμο, και έτσι το αθώο αρνάκι γλιτώνει τη σφαγή.